Το Σάββατο πριν από την Κυριακή της Πεντηκοστής, λέγεται – «Σάββατο των Ψυχών» ή Ψυχοσάββατο. Είναι το δεύτερο από τα δύο Ψυχοσάββατα του έτους (το πρώτο επιτελείται το Σάββατο πριν από την Κυριακή της Απόκρεω).
Τα ψυχοσάββατα και τα μνημόσυνα των κεκοιμημένων είναι η ουσιαστικότερη φανέρωση του μυστηρίου της Εκκλησίας του Χριστού.
Μέσα στην Εκκλησία οι άνθρωποι αγωνίζονται να πάψουν να είναι μονάδες, τμήματα, μέλη και προσπαθούν να ενωποιηθούν στο ένα σώμα του Χριστού.
Να γίνουν αδέρφια.
Να γίνουν ένα σώμα. Να ελευθερωθούν από το αποσπασματικό και να γίνουν ολοκληρία.
Να βιώσουν τα λόγια της προσευχής του Χριστού προς τον Πατέρα όταν παρακαλεί για τους μελλοντικούς Χριστιανούς (που θα υπάρξουν από τους λόγους των αποστόλων): «να είναι ένα όπως εμείς (Πατήρ καί Υἱός) είμαστε ενωμένοι και να ενωθούν μαζί μας για να πιστεύσει ο κόσμος ότι Συ με έστειλες» (Ιω 17, 21).
Ο λόγος που το καθιέρωσε η Εκκλησία μας, παρ’ ότι κάθε Σάββατο είναι αφιερωμένο στους κεκοιμημένους, είναι ο εξής:
Επειδή πολλοί κατά καιρούς απέθαναν μικροί ή στην ξενιτιά ή στη θάλασσα ή στα όρη και τους κρημνούς ή και μερικοί, λόγω πτώχειας, δεν αξιώθηκαν των διατεταγμένων μνημοσυνών, «οι θείοι Πατέρες φιλανθρώπως κινούμενοι θέσπισαν το μνημόσυνο αυτό υπέρ πάντων των άπ’ αιώνος εύσεβώς τελευτησάντων Χριστιανών».
Το Ψυχοσάββατο της Πεντηκοστής λέγεται και του Ρουσαλιού, επειδή έλκει την καταγωγή του από τη ρωμαϊκή γιορτή των Ρουσαλίων ή Ροζαλίων.
Είναι η ημέρα, που σύμφωνα με τη λαϊκή δοξασία, οι ψυχές επιστρέφουν στον Κάτω Κόσμο, αφού κατά τη διάρκεια της πασχαλινής περιόδου κυκλοφορούσαν ελεύθερα πάνω στη γη.
Ψυχοσάββατο Πεντηκοστής: Κόλλυβα – Υλικά
1 κιλό στάρι
150 γρ καρύδια
200 γρ σουσάμι καβουρδισμένο
350 γρ αμύγδαλα
400 γρ φουντούκια
250 γρ.σταφίδες
2-3 ρόδια
μισό ματσάκι δυόσμο ή μαιτανό ψιλοκομμένο
2,5 κουταλιές της σούπας κανέλα
1,5 κουταλάκι γλυκού γαρύφαλλο
1-2 κούπες φρυγανιά τριμμένη
Ότι ξηρούς καρπούς έχουμε βάζουμε.
Για την διακόσμηση
500 γρ άχνη
κουφετάκια ασημένια
Οδηγίες
Η διαδικασία ξεκινάει από την προηγούμενη μέρα. Καθαρίζουμε και πλένουμε το στάρι.
Σε μια κατσαρόλα το βάζουμε να βράσει με νερό, το βλέπουμε αν ψήθηκε.
Σουρώνουμε σε στραγγιστήρι και ξεπλένουμε το στάρι.
Όταν το στάρι φουσκώσει το σουρώνουμε και το ξεπλένουμε. Σε μια μεγάλη επιφάνεια βάζουμε ένα σεντόνι η ένα τραπεζομάντηλο μετά χαρτί κουζίνας και απλώνουμε πάνω το στάρι .
ΑΙΩΝΙΑ Η ΜΝΗΜΗ ΑΥΤΩΝ
ΚΑΛΟ ΠΑΡΑΔΕΙΣΟ ΝΑ ΕΧΟΥΝ!
-Γέροντα, οι νεκροί που δεν έχουν ανθρώπους να προσεύχονται γι’αυτούς βοηθιούνται από τις προσευχές εκείνων που προσεύχονται γενικά για τους κεκοιμημένους;
– Καί βέβαια βοηθιούνται. Εγώ, όταν προσεύχομαι για όλους τους κεκοιμημένους, βλέπω στον ύπνο μου τους γονείς μου, γιατί αναπαύονται από την προσευχή που κάνω. Κάθε φορά που έχω Θεία Λειτουργία, κάνω γενικό μνημόσυνο για όλους τους κεκοιμημένους… Αν καμιά φορά δεν κάνω ευχή για τους κεκοιμημένους, παρουσιάζονται γνωστοί κεκοιμημένοι μπροστά μου.
Έναν συγγενή μου, που είχε σκοτωθεί στο πόλεμο, τον είδα μπροστά μου μετά τη Θεία Λειτουργία, την ώρα του μνημοσύνου, γιατί αυτόν δεν τον είχα γραμμένο με τα ονόματα των κεκοιμημένων, επειδή μνημονεύονταν στη Προσκομιδή με τους ηρωικώς πεσόντες. Κι εσείς στην Αγία Πρόθεση να μη δίνετε να μνημονευθούν μόνο ονόματα ασθενών, αλλά και ονόματα κεκοιμημένων, γιατί μεγαλυτερη ανάγκη έχουν οι κεκοιμημένοι!
Ο άνθρωπος μετά το θάνατο συνεχίζει να διατηρεί τις δυνάμεις της συνειδητότητάς του, και μπορεί να συνεχίσει να επικοινωνεί με τον Θεό. Δεν εννοώ ότι η ψυχή θα προσεύχεται στον Θεό ζητώντας αυτό η εκείνο το αντικείμενο, η αυτή η εκείνη τη χάρη. Όταν λέω προσευχή, εννοώ την ενέργεια που ενώνει τους ανθρώπους με τον Θεό.
Με αυτό το είδος προσευχης, οι νεκροί μπορούν να επικοινωνούν με ολόκληρη την ανθρώπινη φυλή, με τον ίδιο τρόπο που επικοινωνούμε και προσευχόμαστε για τις ψυχές των νεκρών. Γι’ αυτό έχουμε τα μνημόσυνα. Είναι ο τρόπος που χρησιμοποιούμε για να επικοινωνούμε, με τη χάρη του Αγίου Πνεύματος, με εκείνους που έχουν φύγει ήδη για το μεγάλο ταξίδι.