Το Άγιο Πάσχα στις χτυπημένες εκκλησίες της Ουκρανίας – Μήνυμα αγάπης από το Κίεβο στέλνει ο Κομανών Μιχαήλ
Εικόνες από μία Ουκρανία που αντιστέκεται και βιώνει τη δική της Μεγάλη Εβδομάδα από τη ρωσική εισβολή στις 24 Φεβρουαρίου, και που αναμένει την Ανάσταση του Κυρίου μαζί με την ανάσταση της χώρας, περιγράφει αποκλειστικά στη «Βραδυνή της Κυριακής» ο Κομάνων Μηχαήλ, έξαρχος του Οικουμενικού Πατριάρχη στην Ουκρανία και προεστός του εν Κιέβω Πατριαρχικού Σταυροπηγίου.
Ο ορθόδοξος ιεράρχης μιλάει για την κατάσταση που επικρατεί στο Κίεβο, και ειδικότερα για το πώς βιώνουν οι Ουκρανοί τα Πάθη του Ιησού, παράλληλα με τις πολεμικές συγκρούσεις με τους Ρώσους, τα αισθήματα και τις προσδοκίες των πιστών εν μέσω των μαχών.
Η ζωή επανέρχεται σιγά σιγά στο Κίεβο, αναφέρει, και προσθέτει: «Οι υπηρεσίες της πόλης ανακατασκευάζουν τις κατεστραμμένες υποδομές. Σταδιακά ανακάμπτουν και τα μέσα μαζικής μεταφοράς, οι άνθρωποι άρχισαν να επανέρχονται στην καθημερινότητα. Αρκετά καταστήματα και δημόσιες υπηρεσίες, ανοίγουν».
Στην αρχή του πολέμου, γυναίκες, παιδιά και ηλικιωμένοι, απομακρύνθηκαν από το Κίεβο προς τη Δυτική Ουκρανία ή στο εξωτερικό. Τώρα έχουν ήδη αρχίσει να επιστρέφουν. Πολλοί πρόσφυγες έφτασαν στο Κίεβο από πόλεις και χωριά, που επλήγησαν ιδιαίτερα από τους βομβαρδισμούς.
Ωστόσο, η πολεμική μηχανή της Ρωσίας δεν στάθηκε ικανή να κάμψει το φρόνημα και το ηθικό των Ουκρανών και παράλληλα δυνάμωσε η πίστη τους προς το Θείο και για την επιτυχή έκβαση του πολέμου.
«Οι άνθρωποι ένιωσαν προσωπική ευθύνη να προστατεύσουν την πόλη», εξήγησε ο έξαρχος του Οικουμενικού Πατριάρχη στην Ουκρανία. Και προσθέτει ότι όσοι μπορούσαν, πήγαν στο μέτωπο για να πολεμήσουν, και όσοι δεν μπορούσαν, εργάζονται στις πόλεις διατηρώντας την τάξη και βοηθώντας τους απόρους. «Είμαι βέβαιος ότι αυτό μπορεί να ονομαστεί υπεράσπιση της χώρας τους», υπογράμμισε με νόημα.
Μέσα στο πολεμικό κλίμα απέκτησε ιδιαίτερο νόημα η πνευματικότητα της Μεγάλης Εβδομάδας. Όπως ανέφερε, είναι νωπή στις μνήμες των πιστών η ανάμνηση από τη χαρά της ίδρυσης της τοπικής Ορθόδοξης Εκκλησίας της Ουκρανίας.
«Υποσυνείδητα οι άνθρωποι προσπαθούν να πάρουν μία ιδιαίτερη παρηγοριά πόνου και θλίψης από τον πόλεμο, κατά τη διάρκεια της προσευχής στο Σταυροπήγιο, στο Ναό του Αγ. Αποστόλου Ανδρέα. Είναι σαφές ότι οι κύριες προσευχές του λαού απευθύνονται τώρα στον Θεό με αίτημα για γρήγορη νίκη της Ουκρανίας».
Οι πιστοί προσεύχονται για φίλους και συγγενείς, που είτε χάθηκαν είτε πολεμούν στο μέτωπο. Και, πάνω απ’ όλα, πρέπει να σημειωθεί ότι παρά το θυμό και την οργή που βιώνουν όταν μαθαίνουν για τα φρικτά βασανιστήρια και τις δολοφονίες από τους κατακτητές, προσπαθούν να παραμείνουν άνθρωποι.
Ο Κομάνων Μιχαήλ καταλήγει δίνοντας το στίγμα των πιστών που συρρέουν τις ημέρες αυτές στους ορθόδοξους ναούς, ότι ελπίζουν ειλικρινά και προσεύχονται στο Θεό «να ενισχύσει και να ευλογήσει το λαό της Ουκρανίας, ο οποίος με τη βοήθεια πολλών χωρών παλεύει τώρα ηρωικά ενάντια στη μάστιγα της μισανθρωπίας, που αποτελεί κίνδυνο για όλο τον κόσμο».
«Εδώ η Μεγάλη Εβδομάδα διαρκεί από τις 24 Φεβρουαρίου»
Αναλυτικά τα όσα είπε στη «Βραδυνή της Κυριακής» ο έξαρχος του Οικουμενικού Πατριάρχη στην Ουκρανία.
Πόσο δύσκολη είναι η κατάσταση στο Κίεβο; Η καθημερινή ζωή των ανθρώπων πόσο έχει αλλάξει;
«Προς το παρόν, η κατάσταση στο Κίεβο έχει λίγο βελτιωθεί. Τα εχθρικά στρατεύματα εκδιώχθηκαν από την πρωτεύουσα και ο αριθμός των βομβαρδισμών στο Κίεβο και στην περιοχή, μειώθηκε ανάλογα. Όμως, τα κύρια πλήγματα των ρωσικών στρατευμάτων εισβολής συγκεντρώθηκαν στα ανατολικά. Ο κύριος όγκος των βομβαρδισμών γίνεται εκεί».
Οι πολίτες στο Κίεβο πώς αισθάνονται για τον πόλεμο; Το αίσθημα της αγάπης προς την πατρίδα και της αντίστασης στον εισβολέα πόσο έντονο είναι;
«Νομίζω, όπως όλοι όσοι βρέθηκαν για πρώτη φορά στη μέση του πολέμου και των πυραύλων, πολλοί βίωσαν πανικό και σύγχυση στην αρχή. Αλλά παραδόξως, με τη βοήθεια του Θεού, οι άνθρωποι οργανώθηκαν γρήγορα. Πολλοί κάτοικοι ήθελαν να βοηθήσουν τον στρατό και την αστυνομία στα σημεία ελέγχου και να περιπολούν την πόλη. Οι υπόλοιποι πολίτες οργάνωσαν την παράδοση ανθρωπιστικής βοήθειας, ετοίμασαν και μοίρασαν τρόφιμα δωρεάν σε όσους δεν μπορούσαν να εκκενώσουν και δεν είχαν τη δυνατότητα να αγοράσουν τρόφιμα μόνοι τους».
Η Εκκλησία σας έχει αναλάβει φιλανθρωπικό έργο για οικογένειες που έχουν χάσει τα σπίτια τους; Με ποιους τρόπους προσπαθείτε να τους βοηθήσετε;
«Στο μέτρο του δυνατού, βοηθάμε όσους βρίσκονται σε δύσκολη κατάσταση ως αποτέλεσμα του πολέμου. Ταυτόχρονα ανταποκρινόμαστε, ει δυνατόν, στις ανάγκες τοπικής αυτοάμυνας για παροχή τροφίμων και φαρμάκων στους ανθρώπους. Δυστυχώς, οι δυνατότητές μας είναι περιορισμένες, αλλά προσπαθούμε να βοηθήσουμε όσο μπορούμε».
Τι σας λένε οι πιστοί για τον πόλεμο; Έρχονται να σας ζητήσουν παρηγοριά;
«Είναι σαφές ότι, επί του παρόντος, ο πόλεμος είναι το κύριο θέμα κάθε συζήτησης μεταξύ των ανθρώπων. Παρά το γεγονός ότι συνεχίζεται ακόμα, πολλοί άνθρωποι σχεδιάζουν ήδη τη ζωή τους μετά τη νίκη. Ο κόσμος αναζητά ιδιαίτερη παρηγοριά στην Εκκλησία και ειδικότερα στα Σταυροπήγιο, την εκπροσώπηση του Οικουμενικού Πατριαρχείου στην Ουκρανία. Άλλωστε, η Μητέρα Εκκλησία και προσωπικά ο Παναγιώτατος Πατριάρχης μας κ.κ. Βαρθολομαίος είναι αυτοί που συνδέουν στο νου τους ανθρώπους με τη λύση ενός μακροχρόνιου προβλήματος στην εκκλησιαστική ζωή της Ουκρανίας».
Βρισκόμαστε στη Μεγάλη Εβδομάδα, τελούνται Λειτουργίες στις εκκλησίες; Οι πιστοί προσέρχονται στους ναούς για τις Ακολουθίες;
«Δόξα τω Θεώ, πλησιάζουμε ήδη στη Λαμπρή Ανάσταση του Χριστού, ζούμε, πλέον, την περίοδο της Μεγάλης Εβδομάδας. Μπορούμε να πούμε ότι για ολόκληρη την Ουκρανία η Μεγάλη Εβδομάδα διαρκεί από τις 24 Φεβρουαρίου φέτος – από την αρχή του πολέμου. Οι Θείες Λειτουργίες στο Σταυροπήγιο γίνονται με τον συνηθισμένο τρόπο, παρά τους περιορισμούς ασφαλείας, γιατί ο Ναός του Αγίου Αποστόλου Ανδρέου είναι επίσης ένα εθνικό μουσείο. Επομένως, πρέπει να λάβουμε υπ’ όψιν τους περιορισμούς ασφαλείας που επιβάλλει το κράτος. Όσο για τις υπόλοιπες εκκλησίες στο Κίεβο, σχεδόν όλες λειτουργούν κανονικά. Οι άνθρωποι έρχονται να προσκυνήσουν για να προσευχηθούν. Αντίθετα, η συμμετοχή των ανθρώπων στη λατρεία και την προσευχή έχει γίνει πιο ειλικρινής και συνειδητή. Το ίδιο ισχύει, κατά τη γνώμη μου, και για τη συμμετοχή στα Μυστήρια».