Δέκα ενήλικες καπνιστές στους εκατό πάσχουν από χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ).
Σύμφωνα με την Ελληνική Πνευμονολογική Εταιρεία, στη χώρα μας, οι μισοί από τους ασθενείς με ΧΑΠ δεν γνωρίζουν ότι πάσχουν και συνεχίζουν να καπνίζουν, ενώ και οι μισοί από εκείνους, οι οποίοι γνωρίζουν την κατάσταση της υγείας τους, παραμένουν καπνιστές!
Η χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια είναι μια από τις πιο «ύπουλες» ασθένειες, καθώς αναπτύσσεται σιωπηλά, προκαλώντας, μόνο, ήπιες ενοχλήσεις, για δέκα έως δεκαπέντε χρόνια.
Η ΧΑΠ οφείλεται, σε ποσοστό 90%, στο κάπνισμα, με την ατμοσφαιρική ρύπανση σε αστικά κέντρα και σε ορισμένους επαγγελματικούς χώρους να «ακολουθούν» ως αιτίες εκδήλωσής της.
Κάθε χρόνο, η ΧΑΠ οδηγεί στον θάνατο 3.000.000 ασθενείς, παγκοσμίως και εκτιμάται ότι ευθύνεται για περισσότερα από 29 εκατομμύρια χρόνια ζωής σε συνθήκες αναπηρίας.
Η Ελληνική Πνευμονολογική Εταιρεία (ΕΠΕ) πραγματοποιεί ενημερωτική εκστρατεία με το μήνυμα «Η αναπνοή σου είναι η ζωή σου, δράσε εγκαίρως. Επισκέψου τον Πνευμονολόγο σου και ενημερώσου!».
Ο κ. πρόεδρος της ΕΠΕ, Στέλιος Λουκίδης, καθηγητής Πνευμονολογίας στο ΕΚΠΑ εξηγεί:
«Το μήνυμα της φετινής εκστρατείας είναι διπλό και απευθύνεται στους ασθενείς –αλλά και σε δυνητικούς ασθενείς με Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια, για να τους ευαισθητοποιήσει, σχετικά με μια από τις σημαντικότερες λειτουργίες του οργανισμού τους, την αναπνοή: “η αναπνοή σου είναι η ζωή σου”!
Η δυσκολία στην αναπνοή που βιώνουν οι ασθενείς με ΧΑΠ επηρεάζει σημαντικά την καθημερινότητά τους, καθώς και την ποιότητα της ζωής τους.
Η νόσος εξελίσσεται σταδιακά. Για πολλά χρόνια, συνήθως πάνω από 10-15, η ασθένεια αναπτύσσεται σιωπηλά, προκαλώντας ήπιες ενοχλήσεις, χωρίς να δίνει ανησυχητικά συμπτώματα, που να προειδοποιούν. Αν ο ασθενής συνεχίσει να αγνοεί τα ενοχλητικά συμπτώματα του βήχα, της απόχρεμψης και του εύκολου λαχανιάσματος (δύσπνοια) και να καπνίζει, επιτρέπει στην αρρώστια να εξελιχθεί στην πιο προχωρημένη της μορφή.
Για τον λόγο αυτό, θέλουμε να τους παροτρύνουμε να δράσουν έγκαιρα! Θα πρέπει να επισκεφθούν τον πνευμονολόγο, ο οποίος θα προχωρήσει σε διάγνωση της νόσου και θα τους συμβουλέψει πώς θα την διαχειριστούν ώστε να έχουν καλύτερη αναπνοή, καλύτερη καθημερινότητα, καλύτερη κοινωνική ζωή».
Η κ. Ανδριάνα Παπαϊωάννου, συντονίστρια της Ομάδας ΧΑΠ της ΕΠΕ, επίκουρη καθηγήτρια Πνευμονολογίας στο ΕΚΠΑ, αναφέρει για τη ΧΑΠ:
«Συνήθως υποδιαγιγνώσκεται, καθώς περισσότεροι από τους μισούς πάσχοντες από ΧΑΠ δεν γνωρίζουν την κατάστασή τους. Εκτιμάται ότι ευθύνεται, παγκοσμίως, για περισσότερα από 29 εκατομμύρια χρόνια ζωής σε συνθήκες αναπηρίας. Το συνολικό οικονομικό κόστος διαχείρισης της νόσου είναι τεράστιο και μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρά οικονομικά προβλήματα ακόμη και τα πιο εύρωστα υγειονομικά συστήματα. Η “συμβολή” της ΧΑΠ στις δαπάνες Υγείας για τα αναπνευστικά νοσήματα στην Ευρώπη, ανέρχεται στο 56%, με το ετήσιο κόστος να αγγίζει τα 39 δισεκατομμύρια ευρώ».
«H XAΠ, σχεδόν ποτέ, δεν έρχεται μόνη της», σημειώνει η κ. Παπαϊωάννου και εξηγεί:
«Οι ασθενείς που πάσχουν από ΧΑΠ παρουσιάζουν αυξημένο κίνδυνο για καρδιαγγειακά νοσήματα, καρκίνο του πνεύμονα και πλήθος άλλων παθήσεων».
Ο κ. Γεώργιος Χειλάς, συντονιστής της Ομάδας ΧΑΠ της ΕΠΕ, Πνευμονολόγος – Επιμελητής ΕΣΥ στο «Σωτηρία», αναφέρει τις επιπτώσεις της ΧΑΠ στην υγεία, τονίζοντας ότι οι συγκεκριμένοι ασθενείς νοσούν και από κάποια πάθηση του καρδιαγγειακού συστήματος:
«Ένας ασθενής με ΧΑΠ είναι συνήθως άνω των 60 ετών και έχει καπνίσει αρκετά, ώστε να έχει δημιουργήσει κοινούς παθογενετικούς δρόμους ανάπτυξης όχι μόνο για τη ΧΑΠ αλλά και για παθήσεις του καρδιαγγειακού συστήματος.
H συνύπαρξη των καρδιαγγειακών νοσημάτων και της ΧΑΠ αγγίζει ή και ξεπερνά το 40% σε όλες τις μελέτες, που έχουν γίνει μέχρι σήμερα. Και αυτό δεν είναι μια απλή επιδημιολογική παρατήρηση, καθώς οι ασθενείς με ΧΑΠ συχνά πεθαίνουν από καρδιαγγειακή αιτία.
Σύμφωνα με όλες σχεδόν τις μελέτες, μεταξύ των ασθενών με ΧΑΠ περίπου σε ποσοστό 35% πεθαίνουν από την ίδια τη ΧΑΠ, σε ποσοστό 21% από καρκίνο, σε ποσοστό 17% από άλλα αίτια και σε ποσοστό 27% από καρδιαγγειακά συμβάματα.
Δηλαδή, περίπου, το ένα τέταρτο και πλέον των ασθενών με ΧΑΠ πεθαίνουν από καρδιαγγειακή αιτία».
Ο κ. Γ. Χειλάς καταλήγει: «Τα παραπάνω στοιχεία καταδεικνύουν πόσο σημαντικό είναι, πέρα από τη θεραπεία της ΧΑΠ να φροντίζουμε να ελέγχουμε και την πιθανή παρουσία καρδιαγγειακού νοσήματος και να καθοδηγούμε τους ασθενείς μας στον ειδικό, δηλαδή στον καρδιολόγο! Και το αντίστροφο, βέβαια, οι συνάδελφοι καρδιολόγοι θα πρέπει να διερευνούν την πιθανή παρουσία της ΧΑΠ σε έναν καρδιολογικό ασθενή, ειδικά αν έχει έκθεση σε παράγοντες κινδύνου, αν δηλαδή είναι καπνιστής»
Ο κ. Γ.Χειλάς, εξηγεί το πώς η ΧΑΠ μπορεί να προκαλέσει αναπηρία ή και να σκοτώσει τον ασθενή:
«Η ΧΑΠ αποφράζει τους βρόγχους (τους αεραγωγούς, μέσω των οποίων αναπνέουμε) και καταστρέφει κυριολεκτικά τους ιστούς των πνευμόνων.
Δυστυχώς, μόνο όταν το 50-60% των πνευμόνων έχει καταστραφεί, ο ασθενής αρχίζει να έχει ανησυχητικά συμπτώματα
– κρίσεις δύσπνοιας και λοίμωξης – που συχνά τον οδηγούν στο νοσοκομείο.
Στην πιο προχωρημένη μορφή της ΧΑΠ, ο ασθενής δεν μπορεί, πλέον, να κάνει καθημερινές οικιακές δουλειές, να κοιμηθεί, να μετέχει σε οικογενειακές διασκεδάσεις και να έχει σεξουαλική ζωή. Τελικώς, ζει μια αναπηρική μορφή διαβίωσης, καθηλωμένος στο σπίτι, απόλυτα εξαρτημένος από την οικογένειά του και την παροχή οξυγόνου».
Η Ελληνική Πνευμονολογική Εταιρεία καλεί τους ασθενείς με ΧΑΠ να εμβολιαστούν πλήρως με όλα τα εμβόλια, που συνιστώνται, με την ευθύνη του πνευμονολόγου τους:
«Η νόσηση με κάποιον ή κάποιους από τους αναπνευστικούς ιούς μπορεί να εξελιχθεί επικίνδυνα ή και μοιραία για τους ασθενείς με ΧΑΠ».
Η ΕΠΕ καλεί, επίσης, «όλους τους καπνιστές άνω των 35 ετών να επισκεφθούν έναν πνευμονολόγο, να σπιρομετρηθούν, να εξεταστούν και βεβαίως να βοηθηθούν, με ειδική παρέμβαση, ώστε να διακόψουν το κάπνισμα».