Αυτοψία στα έργα που εκτελούνται στον Τύμβο Καστά στην Αμφίπολη, ένα μοναδικό ταφικό μνημείο στην ελληνική επικράτεια με διεθνή προβολή, πραγματοποίησε η Υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη.
Οι εργασίες εξελίσσονται εντός των χρονοδιαγραμμάτων που έχουν τεθεί, με στόχο το 2027 το μνημείο να αποδοθεί στους πολίτες.
«Σημαντικά ορόσημα για την αποκατάσταση του μνημείου είναι πλέον ολοκληρωμένα. H θόλος, πάνω από τα αγάλματα των δύο σφιγγών έχει ήδη αποκατασταθεί, με πρότυπο τρόπο, ώστε να μην δημιουργηθεί κανένα πρόβλημα, στο μέλλον, στο μνημείο» δήλωσε μετά την αυτοψία η Λίνα Μενδώνη.
Η πρώτη φάση των έργων είχε ενταχθεί στο Περιφερειακό Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Κεντρικής Μακεδονίας-ΕΣΠΑ 2014-2020, το 2018, με αρχικό προϋπολογισμό 1.500.000 ευρώ.
Το 2020 επανασχεδιάστηκε το σύνολο των έργων και αναθεωρήθηκε ο προϋπολογισμός, ο οποίος ενισχύθηκε με επιπλέον 300.000 ευρώ από το ΠΕΠ Κεντρικής Μακεδονίας και με 400.000 ευρώ από πόρους του Υπουργείου Πολιτισμού, όπως και το χρονοδιάγραμμα περάτωσης των οροσήμων.
Η πρώτη φάση, με τα έργα προστασίας, συντήρησης και αποκατάστασης του εξέχοντος μνημείου αλλά και του Τύμβου, ολοκληρώθηκε εντός των αναθεωρημένων χρονοδιαγραμμάτων.
- Στο ταφικό μνημείο πραγματοποιήθηκαν καθαρισμοί των επιφανειών, πληρώσεις των ρωγμών, καθώς και ανατάξεις των μαρμάρινων θραυσμάτων, τα οποία είχαν αποκολληθεί.
- Αφαιρέθηκαν τα ικριώματα από το χώρο με το ψηφιδωτό της Αρπαγής της Περσεφόνης και ολοκληρώνεται ο καθαρισμός του ψηφιδωτού.
- Ολοκληρώθηκε η διδακτική αναστήλωση σε τμήμα του περιβόλου, καθώς και η διαμόρφωση της εισόδου στο ταφικό μνημείο.
- Παράλληλα, ολοκληρώνεται η εκπόνηση των οριστικών μελετών που αφορούν στη διαμόρφωση των διαδρομών επίσκεψης πέριξ του Τύμβου, στη δημιουργία μουσειακού χώρου σε άμεση συνάρτηση με το μνημείο και στη δημιουργία των υποδομών υποδοχής των επισκεπτών.
Ο Τύμβος Καστά είναι επίσης γνωστός ως ο τάφος της Αμφίπολης, ονομασία που προέρχεται από το Μακεδονικό ταφικό μνημείο της πρώιμης ελληνιστικής περιόδου, που ανακαλύφθηκε στο εσωτερικό του λόφου.
Στα μέσα του 1950 και έως την δεκαετία του 1970 είχαν γίνει ανασκαφές πάνω στην επιφάνεια του τύμβου από τον αρχαιολόγο Δημήτρη Λαζαρίδη, ο οποίος ανακάλυψε ένα σύνολο από λιτούς τάφους που χρονολογούνται από την εποχή του Σιδήρου.
Ο χώρος άρχισε να ανασκάπτεται περιμετρικά ξανά το 2012 από την αρχαιολόγο Κατερίνα Περιστέρη και αναδείχθηκε στο ευρύ κοινό τον Αύγουστο του 2014, το χρονικό σημείο όπου έγιναν και οι αποκαλύψεις των πρώτων ευρημάτων στη νότια πλευρά του τύμβου.