Το πλέξιμο με βελόνες ή με βελονάκι είναι μια πανάρχαια τέχνη που συνεχίζεται σήμερα από άνδρες και γυναίκες
Όλο και περισσότεροι νέοι πλέκουν, συνδυάζοντας την ηρεμία του μυαλού με τη δημιουργία οικονομικών και μοναδικών ρούχων και αξεσουάρΗ μόδα του πλεκτού εκτοξεύει τις πωλήσεις από τα βελονάκια και τα περιοδικά με πατρόν
Η γιαγιά μου η Ευτυχία, εκτός από πολύ κοκέτα – φορούσε εκείνη την εποχή καλλυντικά Ελίζαμπεθ Άρντεν (Elizabeth Arden)-ήταν και χρυσοχέρα.
Κεντούσε και έπλεκε με το βελονάκι αριστουργήματα. Η κόρη της και μάνα μου, επίσης τρομερή κοκέτα, έπλεκε μανιωδώς. Υπήρχε παραγωγή πουλόβερ στο σπίτι. Φορούσα τα πιο μοντέρνα πλεκτά στα ωραιότερα χρώματα. Ζακέτες, γιλέκα, φορέματα, κάπες με κουκούλα.
Οι επιλογές των σχεδίων, των μαλλιών και των νημάτων, τα πον πον, και το μοντάρισμα, αποτελούσαν προϊόν πολύωρων βραδινών διαβουλεύσεων και εκτιμήσεων. Και την άλλη μέρα με έστελναν στο κατάστημα Λιόντου, το οποίο συναγωνιζόταν με άνεση τα εξειδικευμένα καταστήματα της Αθήνας, όπως Μαλλιά Μολοκότου, Σακαλάκ, Πρατικάκης. Επίσης τα περιοδικά πλεκτικής όπως το Burda και το Εκείνη είχαν την τιμητική τους.
Σπούδαζα κι εκείνες ακόμη μου έπλεκαν. Ευτυχώς, τότε ήταν στη μόδα τα χοντρά ζακαρ πουλόβερ πάνω από τις ινδικές φούστες.
Θυμάμαι ότι κάποια εποχή, στο δημοτικό, επιχείρησαν να μου μάθουν κι εμένα να πλέκω.
Η γιαγιά μου βελονάκι. Ακόμα βλέπω τα χεράκια της, με την παραμορφωτική αρθρίτιδα, να προσπαθούν να μου δείξουν πώς πλέκεται η δαντέλα. Η γιαγιά μου είχε μεγάλη υπομονή. Ποτέ δεν με μάλωσε.
Βελονάκι πάντως δεν έμαθα.
Ούτε πλέξιμο με βελόνες έμαθα. «Ανεπίδεκτη μαθήσεως», έλεγε η μάνα μου η οποία μια μέρα νεύριασε τόσο πολύ, επειδή δεν μπορούσα να κλείσω τους πόντους, που μου έδωσε δυο δυνατές ξυλιές στα χέρια. Εγώ έβαλα τα κλάματα και πέταξα τις βελόνες, διαμαρτυρόμενη ότι δεν μου αρέσει το πλέξιμο.
Ωστόσο πάντα είχα αμφιβολίες. Δεν μου άρεσε το πλέξιμο ή ήταν μια αντίδραση επειδή δεν μπορούσα να μάθω να πλέκω;
Πολλά χρόνια αργότερα όταν το κέντημα και το πλέξιμο αναγνωρίσθηκαν ως αγχολυτικές θεραπείες, αποφάσισα να ξαναδοκιμάσω. Έτσι το 2018 μπήκα στην ομάδα μιας ταλαντούχας και πολύπειρης πλέκτριας, της Μαρίας Ντάβου. Στην ομάδα ήμασταν όλες περίπου αρχάριες.
Η Μαρία εξαιρετικός άνθρωπος και δασκάλα. Έχω ακόμα τη φωνή της στα αυτιά μου:«Μετράμε μετά από το πλέξιμο κάθε σειράς τους πόντους μας. Θα πρέπει να είναι πάντα ίδιοι σε αριθμό. Εάν έχετε περισσότερους, παρατηρήστε την σειρά που πλέξατε και εκεί που θα δείτε ότι οι πόντοι δεν παρουσιάζονται όπως πρέπει, το πιο πιθανό να έχετε κάνει εκεί το λάθος, οπότε ξηλώνετε μέχρι εκεί, πόντο πόντο, όπως σας το έδειξα.»
Κι όμως, παρά την προσπάθεια, παρά την καλή δασκάλα, με δυσκολία τα κατάφερα να βγάλω το «γατάκι», το πρώτο μας πλεκτό, όπου μαθαίναμε τις βασικές πλέξεις. Ακολουθούσα κουτσά στραβά και όταν τέλειωσαν τα μαθήματα δεν ξανάπιασα τις βελόνες.
Είναι θέμα ικανοτήτων, συγκέντρωσης, αφιέρωσης χρόνου; Ακόμα δεν έχω καταλάβει.
Βελονάκι: Πλέκεται συνομωσία κυριαρχίας στη μόδα
Και όλα αυτά τα θυμήθηκα διαβάζοντας το άρθρο του Guardian για την αναπάντεχη και αμείωτη ζήτηση των μοδάτων πλεκτών. Απόδειξη η Τέιλορ Σουίφτ (Taylor Swift) και ο αγαπημένός τηςΤράβις Κέλσι (Travis Kelce), που φωτογραφήθηκαν με τα πλεκτά συνολάκια τους, τραβώντας τα βλέμματα των fashionistas όλου του κόσμου. Και δεν είναι σύνολα «της μηχανής» που τα σνόμπαρε η γιαγιά μου. Αλλά καλοπλεγμένα στο χέρι, με νήματα ακριβά.
Η νέα γενιά πλέκει
Εδώ και λίγα χρόνια, το ταπεινό βελονάκι έχει καταφέρει να σταθεί στο TikTok και στο Instagram και οι νεαροί ινφλουένσερς μοιράζονται συμβουλές και βίντεο πλεξίματος. Τα βελονάκια, τα οποία οι περισσότεροι έχουμε συνδέσει με τις γιαγιάδες μας και τα σεμεδάκια, έχουν αυξήσει τις πωλήσεις τους στο Ηνωμένο Βασίλειο κατά 170% σε σχέση με πέρυσι.
Παράλληλα οι πωλήσεις περιοδικών με πατρόν για να φτιάξετε τα πάντα, από μπλουζάκια μέχρι σορτς, τοπάκια και τσάντες είναι επίσης αυξημένες κατά περισσότερο από 80%. Εντωμεταξύ, το βελονάκι προσελκύει μια νεότερη δημογραφική ομάδα σε σχέση με το πλέξιμο. Η ηλικία της μέσης πλέκτριας με βελόνες είναι περίπου 54- 65 έτη ενώ για το βελονάκι είναι περίπου 24-44 ετών.
Όλες οι σειρές ρούχων της φετινής σεζόν είναι γεμάτες από πλεκτά σακάκια, παντελόνια, φορέματα και ακόμη και μπικίνι.
Πλέξιμο: Μια ανδρική τέχνη
Όπως αναφέρει στο εξαιρετικό βιβλίο της, με τίτλο «ΚΑΛΗ ΚΑΙ ΑΝΑΠΟΔΗ-Ο ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΠΛΕΚΤΟΥ», εκδόσεις Κίχλη, η Κατερίνα Σχινά, η καταγωγή της πλεκτικής τέχνης είναι ανδρική και πιθανότατα Μεσανατολική επινόηση. Στον μεσαίωνα έπλεκαν μόνον άνδρες, οι οποίοι ίδρυαν και συντεχνίες όπου αρχιπλέκτης μπορούσε να γίνει κάποιος έπειτα από μαθητεία έξι χρόνων.
Όπως αναφέρει, στην Ιαπωνία, το πλέξιμο ήταν αποκλειστικά υπόθεση των σαμουράι, όπου τα περισσότερα πλεκτά προορίζονταν για στρατιωτική χρήση. Οι αδερφοί Λυμιέρ, ο πρίγκιπας Αλεξέι Ρομανόφ, οι Βρετανοί στο πλαίσιο της εκστρατείας Πλέκοντας για τη Βρετανία (Κnitting for Britain), στη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, επιβεβαιώνουν την ανδροπρεπή τέχνη του πλεξίματος.
Στον κινηματογράφο, ο Κάρυ Γκραντ μαθαίνει να πλέκει στην ταινία «Ο τυχεράκιας». Στην ιδιωτική τους ζωή, σήμερα, ο Ράσελ Κρόου και ο Ράιαν Γκόσλινγκ επιδεικνύουν τα πλεκτά τους. Γύρω μας, άνδρες συγκροτούν ομάδες πλεκτικής. Συμμετέχουν στους Velonistas και πλέκουν μικροσκοπικά ρουχαλάκια για τα πρόωρα μωρά του Ηλιτόμηνου.
Τώρα που το σκέφτομαι, νομίζω ότι ξέρω γιατί δεν κατάφερα ακόμα να μάθω να πλέκω. Όπως και στη ζωή, αγχώνομαι με τα λάθη. Ζορίζομαι στα «ξηλώματα», δεν θέλω μ(πλεξίματα).
Επειδή όμως μου αρέσουν οι αυθεντικές δημιουργίες, λέω φέτος το φθινόπωρο να ξαναδοκιμάσω, με ένα μπλε πουλόβερ. Σαν κι αυτά που φορούν οι ναυτικοί που ταξιδεύουν στις μεγάλες θάλασσες.